23 Temmuz 2009 Perşembe
16 Şubat 2008 Cumartesi
MERSİN TARİHİ
Mersin yöresinde yapılan kazı ve araştırmalar, İl'in Neolitik (Yeni Taş), Kalkolitik (Bakır Taş) çağlardan beri, yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.
Bölgenin Kizuvatna olarak bilinen en eski adı, Hitit devrinde QUE (KUE), Klasik Devirde 'de Kilikya olarak yer almıştır. Mersin, tarih sahnesinde bir çok medeniyetin izlerini taşımaktadır.
Mersin yöresi sırası ile Hititler, Firigler, Asurlular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslıların hakimiyetine girmiş, zaman zaman, Arap istilasına uğramış, XI. y.y.da Selçukluların, XIV:y.y.da Karamanoğulları ve Ramazanoğullarının ve XV.y.y.da Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir.
Mersin yöresinde, önemli tarihi merkezler olan Tarsus Gözlüküle ve Mersin Yumuktepe'de yapılan kazılar, Mersin”in tarihte önemli bir merkez olduğunu ortaya çıkarmıştır. Nitekim Gözlükule İslam uygarlıklarından Neolitik Dönem'e kadar 33 katmandan oluşmaktadır.
Aynı şekilde Mersin Demirtaş Mahallesinde bulunan Yumuktepe'de gerçekleştirilen kazılarda da aynı bulgulara rastlanmıştır.
Mersin yöresinde, daha sonra, Hitit Devrinin izleri görülür. Mersin ve Tarsus'un Yukarı Mezopotamya'dan Orta ve Batı Anadoluya yönelik geçiş yolu üzerinde olması, bu yöreyi önemli kılmıştır. Hitit Kralı Hattuşiş, yöreyi imar ve ıslah etmiştir. Daha sonra Asur Kralı III. Selomossa'nın eline geçen yöre, M.Ö.528 tarihinde İran Hükümdarlığına geçmiştir. M.Ö.527'de yöreyi ve Kıbrıs'ı Yunanlılar ele geçirmiştir.
M.Ö. 334, yörenin Makedonya Kralı Büyük İskender’in hakimiyet dönemidir. M.Ö. 261.-246 da yöreyi Mısır Hükümdarı Batlenios Ogustos zapt eder M.Ö.66 yılında ise Roma İmparatorluğu Komutanlarından Pompeius Mersin ve çevresini zapt ederek, Soli şehrini kendi adına izafeten kurar daha sonra yöreyi kısa bir dönem Araplar işgal etse de barınamazlar. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra yöre Doğu Roma İmparatorluğu içerisinde kalır. Bilahare yöre Bizans hakimiyetine geçer.
İslamiyet’in, Arabistan’da yayılmasından sonra Halife Osman zamanında yöre, Arapların eline geçer. Asurlulardan sonra yöre Abbasi Halifesi Sultan Mehdi zamanında M.S. 853 de Abbasilerin hegemonyasına geçer. 1082-1083 yıllarında Selçuklu hakimiyetine geçen yöre bu dönemde, kısmi olarak Haçlı istilasına uğramıştır. Selçukluların zayıflaması ile yöre Karamanoğulları’na geçer.
Mersin, Fatih Sultan Mehmet'in komutanlığında, Gedik Ahmet Paşa tarafından 1474’de ele geçirilmiştir. 1481'de Fatih Sultan Mehmet'in ölümünden sonra Hükümdar olan II.Beyazıt ile kardeşi Cem Sultan arasında ortaya çıkan saltanat kavgası sırasında Cem Sultanın İçel'de Korykos Kalesine ; oradan da, Anamur üzerinden, Rodos Şövalyelerinin yardımıyla İtalya'ya gittiği söylenir.
Ovalık Kilikya olarak adlandırılan bölüm ise 1516 da Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır.
I. Dünya Savaşında, Mondros Mütarekesiyle itilaf devletlerinin istilasına uğrayan
Mersin 1712-1918 tarihinde İngilizler işgal etmiştir.
02.01.1919 da da yöreye Fransızlar gelmiştir. 12.11.1919 da İngilizlerin çekilmesiyle işgalci olarak Fransızlar kalmıştır.
Mersin milli mücadele ile 3 Ocak 1922 de tekrar tarih hakimiyetine geçmiştir. 1924 tarihinde Mersin adıyla Vilayet olmuştur.
MERSİN'İN KRONOLOJİSİ
M.Ö. 6000-5500 Neolitik Dönem
M.Ö. 5500-3000 Kalkolitik Dönem
M.Ö. 3000-2000 İlk Tunç Çağı
M.Ö. 2000-1700 Orta Tunç Çağı
M.Ö. 1700-1200 Kizuvatna Krallığı
M.Ö. 1200-612 Kue Krallığı
M.Ö. 546-333 Pers Krallığı
M.Ö. 301-101 Selevkoslar Dönemi
M.Ö. 101- M.S.-395 Roma Dönemi
M.S. 395-661 Bizans Dönemi
M.S. 661 Muaviyenin İçel'in bazı yörelerini ele geçirmesi.
M.S. 685-960 Yörenin Bizans ve Araplar tarafından sık sık el
değiştirmesi.
M.S. 960 Bizanslıların yöreye egemen olması.
1082 Süleyman Şah'ın yöreye egemen olması.
1124 Ermenilerin Tarsus'u ele geçirmesi.
1224 Anadolu Selçukluları Dönemi.
1254 Karamanoğulları Dönemi.
1357 Silifkenin Karamanoğulları Beyliğinin eline
geçmesi.
1473 Gedik Ahmet Paşa'nın Silifke'yi Osmanlı
topraklarına katması.
1516 Mersin ve Tarsus Yöresinin Osmanlı yönetimine
katılması.
1852 Mısırlı İbrahim Paşa'nın Mersin yöresini ele geçirmesi
1859 Mersin yöresinin Osmanlı topraklarına katılması
17 Aralık 1918 Mersin'in, İngilizlerce işgali.
19 Aralık 1918 Tarsus'un, Fransızlarca işgali.
02 Ocak 1919 Mersin'in, Fransızlarca işgali
20 Temmuz 1920 Fransızlarla yapılan Bağlar Savaşı.
05 Ağustos 1920 Pozantı Kongresi.
20 Aralık 1921 Ankara Antlaşması (Çukurovanın işgalciler
tarafından boşaltılması.)
27 Aralık 1921 Tarsus'un düşman işgalinden kurtuluşu.
03 Ocak 1922 Mersin'in düşman işgalinden kurtuluşu.
17 Mart 1923 Atatürk'ün Mersin'i ziyareti
1924 Mersin'in Vilayet oluşu.
1933 Mersin' in ,İçel'in Vilayet Merkezi olan Silifke ile
birleştirilmesi ve İl oluşu.
2002 İçel adının Mersin olarak değiştirilmesi.
Bölgenin Kizuvatna olarak bilinen en eski adı, Hitit devrinde QUE (KUE), Klasik Devirde 'de Kilikya olarak yer almıştır. Mersin, tarih sahnesinde bir çok medeniyetin izlerini taşımaktadır.
Mersin yöresi sırası ile Hititler, Firigler, Asurlular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslıların hakimiyetine girmiş, zaman zaman, Arap istilasına uğramış, XI. y.y.da Selçukluların, XIV:y.y.da Karamanoğulları ve Ramazanoğullarının ve XV.y.y.da Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetine girmiştir.
Mersin yöresinde, önemli tarihi merkezler olan Tarsus Gözlüküle ve Mersin Yumuktepe'de yapılan kazılar, Mersin”in tarihte önemli bir merkez olduğunu ortaya çıkarmıştır. Nitekim Gözlükule İslam uygarlıklarından Neolitik Dönem'e kadar 33 katmandan oluşmaktadır.
Aynı şekilde Mersin Demirtaş Mahallesinde bulunan Yumuktepe'de gerçekleştirilen kazılarda da aynı bulgulara rastlanmıştır.
Mersin yöresinde, daha sonra, Hitit Devrinin izleri görülür. Mersin ve Tarsus'un Yukarı Mezopotamya'dan Orta ve Batı Anadoluya yönelik geçiş yolu üzerinde olması, bu yöreyi önemli kılmıştır. Hitit Kralı Hattuşiş, yöreyi imar ve ıslah etmiştir. Daha sonra Asur Kralı III. Selomossa'nın eline geçen yöre, M.Ö.528 tarihinde İran Hükümdarlığına geçmiştir. M.Ö.527'de yöreyi ve Kıbrıs'ı Yunanlılar ele geçirmiştir.
M.Ö. 334, yörenin Makedonya Kralı Büyük İskender’in hakimiyet dönemidir. M.Ö. 261.-246 da yöreyi Mısır Hükümdarı Batlenios Ogustos zapt eder M.Ö.66 yılında ise Roma İmparatorluğu Komutanlarından Pompeius Mersin ve çevresini zapt ederek, Soli şehrini kendi adına izafeten kurar daha sonra yöreyi kısa bir dönem Araplar işgal etse de barınamazlar. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra yöre Doğu Roma İmparatorluğu içerisinde kalır. Bilahare yöre Bizans hakimiyetine geçer.
İslamiyet’in, Arabistan’da yayılmasından sonra Halife Osman zamanında yöre, Arapların eline geçer. Asurlulardan sonra yöre Abbasi Halifesi Sultan Mehdi zamanında M.S. 853 de Abbasilerin hegemonyasına geçer. 1082-1083 yıllarında Selçuklu hakimiyetine geçen yöre bu dönemde, kısmi olarak Haçlı istilasına uğramıştır. Selçukluların zayıflaması ile yöre Karamanoğulları’na geçer.
Mersin, Fatih Sultan Mehmet'in komutanlığında, Gedik Ahmet Paşa tarafından 1474’de ele geçirilmiştir. 1481'de Fatih Sultan Mehmet'in ölümünden sonra Hükümdar olan II.Beyazıt ile kardeşi Cem Sultan arasında ortaya çıkan saltanat kavgası sırasında Cem Sultanın İçel'de Korykos Kalesine ; oradan da, Anamur üzerinden, Rodos Şövalyelerinin yardımıyla İtalya'ya gittiği söylenir.
Ovalık Kilikya olarak adlandırılan bölüm ise 1516 da Osmanlı İmparatorluğuna bağlanmıştır.
I. Dünya Savaşında, Mondros Mütarekesiyle itilaf devletlerinin istilasına uğrayan
Mersin 1712-1918 tarihinde İngilizler işgal etmiştir.
02.01.1919 da da yöreye Fransızlar gelmiştir. 12.11.1919 da İngilizlerin çekilmesiyle işgalci olarak Fransızlar kalmıştır.
Mersin milli mücadele ile 3 Ocak 1922 de tekrar tarih hakimiyetine geçmiştir. 1924 tarihinde Mersin adıyla Vilayet olmuştur.
MERSİN'İN KRONOLOJİSİ
M.Ö. 6000-5500 Neolitik Dönem
M.Ö. 5500-3000 Kalkolitik Dönem
M.Ö. 3000-2000 İlk Tunç Çağı
M.Ö. 2000-1700 Orta Tunç Çağı
M.Ö. 1700-1200 Kizuvatna Krallığı
M.Ö. 1200-612 Kue Krallığı
M.Ö. 546-333 Pers Krallığı
M.Ö. 301-101 Selevkoslar Dönemi
M.Ö. 101- M.S.-395 Roma Dönemi
M.S. 395-661 Bizans Dönemi
M.S. 661 Muaviyenin İçel'in bazı yörelerini ele geçirmesi.
M.S. 685-960 Yörenin Bizans ve Araplar tarafından sık sık el
değiştirmesi.
M.S. 960 Bizanslıların yöreye egemen olması.
1082 Süleyman Şah'ın yöreye egemen olması.
1124 Ermenilerin Tarsus'u ele geçirmesi.
1224 Anadolu Selçukluları Dönemi.
1254 Karamanoğulları Dönemi.
1357 Silifkenin Karamanoğulları Beyliğinin eline
geçmesi.
1473 Gedik Ahmet Paşa'nın Silifke'yi Osmanlı
topraklarına katması.
1516 Mersin ve Tarsus Yöresinin Osmanlı yönetimine
katılması.
1852 Mısırlı İbrahim Paşa'nın Mersin yöresini ele geçirmesi
1859 Mersin yöresinin Osmanlı topraklarına katılması
17 Aralık 1918 Mersin'in, İngilizlerce işgali.
19 Aralık 1918 Tarsus'un, Fransızlarca işgali.
02 Ocak 1919 Mersin'in, Fransızlarca işgali
20 Temmuz 1920 Fransızlarla yapılan Bağlar Savaşı.
05 Ağustos 1920 Pozantı Kongresi.
20 Aralık 1921 Ankara Antlaşması (Çukurovanın işgalciler
tarafından boşaltılması.)
27 Aralık 1921 Tarsus'un düşman işgalinden kurtuluşu.
03 Ocak 1922 Mersin'in düşman işgalinden kurtuluşu.
17 Mart 1923 Atatürk'ün Mersin'i ziyareti
1924 Mersin'in Vilayet oluşu.
1933 Mersin' in ,İçel'in Vilayet Merkezi olan Silifke ile
birleştirilmesi ve İl oluşu.
2002 İçel adının Mersin olarak değiştirilmesi.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)
